Overslaan en naar de inhoud gaan
Home

Hoofdnavigatie

  • Oefenen
  • Forum
  • Uitleg

Complete teksten

Ook op zee is het niet veilig (2022)

Wedstrijdteksten
Tijdens een oorlog wordt de strijd niet alleen op het land uitgevochten, ook op zee is het niet veilig. Een gewone handelsreis kan dan heel verkeerd aflopen, zoals deze attestatie laat zien.

Losgeld voor een schipper

Handel en koloniën

Verzekering tegen slavernij. Dat was mogelijk in Broek in Waterland waar een fonds was opgericht om losgeld voor gevangen genomen zeelieden te kunnen betalen. Ook de echtgenote van een schipper...

Lekenbroeders in het klooster

Stad en land

Van het klooster Galilea Minor bij Monnickendam is een bijzonder handschrift bewaard gebleven, het zogenaamde Diversorium, met aantekeningen over allerlei onderwerpen. Onder andere zijn de...

Outfit van een schippersknecht

Dagelijks leven

Welke kleding droeg een zeeman in de eerste helft van de achttiende eeuw? Een antwoord op deze vraag komt soms uit onverwachte bron. Van de schippersknecht van de Harlinger veerman weten we meer door...

Met piek, musket of bijl

Oorlog en rampen

In het Rampjaar 1672 werd de Republiek van alle kanten bedreigd. Het was dus zaak om de verdediging op orde te brengen. Ook van het dorp Watergang werd in kaart gebracht wie zo nodig ingezet konden...

Stijve wind met vorst

Stad en land

Jacob Bouman was ‘landman’ in de Beemster. Uit de periode 1826-1875 zijn schriftjes bewaard gebleven waarin hij aantekeningen maakte over het weer. Deze tekst gaat over het winterweer in januari en...

Jan des Bouvrie

Verborgen Verleden

Interieurontwerper Jan des Bouvrie blijkt af te stammen van Jacob Reijnders die in 1762 aangesteld werd als organist te Monnikendam. Tevens was hij ‘klokkenist’, maar ook commissaris van het oude en...

Watersnood door kinderogen

Oorlog en rampen

De elfjarige Purmerender Jan Zuidland beschreef zijn ervaringen tijdens de watersnood in 1916 in een tweehonderd pagina's dik dagboek. Gedwongen hun huis te verlaten door het water, schuilden hij en...

De spa in de dijk

Armoede en rijkdom

Als boer met land grenzend aan de Waterlandse Zeedijk had je het niet makkelijk. Je moest ‘jouw’ stuk dijk onderhouden. Als dat niet meer lukte zat er niets anders op dan de spa in de dijk te steken...

Ter beschikking aan de wetenschap

Misdaad en straf

Als veroordeeld misdadiger kon je eindigen op het galgenveld in Monnikendam. Maar het was ook mogelijk dat jouw lichaam naar Leiden vervoerd werd om gebruikt te worden bij de openbare anatomieles van...

Boeren in de Beemster

Stad en land

In 1758 werd de inventaris opgemaakt van de bezittingen van boerenechtpaar Moerbuijk-Hulstman in de Beemster. Wil je meer weten over de dieren en de gereedschappen op de boerderij? Je vind het in deze...

Genezenverklaring uit Jisp

Dagelijks leven

Waarschijnlijk nodig om weer aan het werk te kunnen gaan, deze genezenverklaring van Jan Tijszoon opgesteld door de burgemeester van Jisp in 1674. In het Noord-Hollandse Jisp was de familie Ploegher...

Sokken voor Piet

Oorlog en rampen

Piet Grandiek uit Wormer verbleef tijdens de Tweede Wereldoorlog als dwangarbeider in Duitsland. Uit die periode zijn brieven en kaartjes aan en van Piet bewaard gebleven waaronder dit briefje van...

Ferry Mingelen

Verborgen Verleden

Ferry Mingelen ontdekt dat zijn voorouder eind negentiende eeuw werd opgenomen in een psychiatrische instelling. Willem Wolffram had zichzelf volledig uitgeput bij het organiseren van een dejeuner...

Kalvermarkt verplaatst

Stad en land

De markt van Purmerend is eeuwen lang een begrip geweest. Het stadsbestuur heeft heel wat keren een keur uitgevaardigd om de handel in goede banen te leiden. In 1696 bijvoorbeeld werd de...

Paasbrief

Dagelijks leven

Cornelis Ploeger uit Broek in Waterland schreef in 1765 deze mooie Paasbrief. Wellicht als proeve van zijn kunnen? Het was in met name de 18e eeuw gebruikelijk dat kinderen rond feestdagen als Pasen...

Toffe gast die Floris (2020)

Wedstrijdteksten

Graaf Floris V, 'der keerlen God', stelt de burgers van Haarlem gerust door garant te staan voor een borgstelling.

Palingoproer

Misdaad en straf

Tijdens het Palingoproer van 1886 in de Amsterdamse Jordaan wordt Jan Baars opgepakt. Volgens de politie heeft Jan met socialistische motieven deelgenomen aan het oproer. Eenmaal in de gevangenis...

Gerrit Zalm

Verborgen Verleden

Begin negentiende eeuw wordt de grootouder van oud minister van Financiën Gerrit Zalm op de vingers getikt voor zijn buitensporige gedrag. Hieronder een klein stukje tekst uit de beroepszaak van de...

Slingeraap

Handel en koloniën

Deze tekening van een slingeraap maakt deel uit van een serie tekeningen van de kunstenaar Frans Post. Post, die tussen 1637-1644 in Nederlands-Brazilië werkte in het gevolg van gouverneur Johan...

Karin Bloemen

Verborgen Verleden

In het elfde seizoen van Verborgen Verleden werd de stamboom van Karin Bloemen uitgezocht. Haar overgrootmoeder blijkt een patiënt te zijn geweest van het psychiatrisch ziekenhuis Duin en Bosch in...

Brand in Haarlem

Oorlog en rampen

Op 23 oktober 1576 woedde er een brand in Haarlem. In totaal werden 467 huizen door de brand verwoest.

Een lot uit de loterij

Dagelijks leven

In 1606 werd in Haarlem een loterij gehouden om met de opbrengst het Oudemannenhuis op te richten. Bijzonder is dat bij de inschrijving een zelfbedacht uniek rijmpje van de koper werd toegevoegd. De...

"Man zonder slaap"

Stad en land

De Haarlemmer Gaspard van Breugel verzamelde affiches van en over de Haarlemse kermis. In zijn plakboek schreef hij er ook teksten bij. Eén van de affiches gaat over de zesentwintigjarige Fransman...

  • Meer laden
Deze website is een initiatief van
Ontwikkeling
Styling
2e prijs jury & 3e prijs publiek
Vragen of suggesties?

Mail ons via info@watstaatdaer.nl

contact & informatie
Opmerking