Een tweede akte met het verzoek om een ‘vertaling’

XIen Maii 1613*
Compareerden als voren Hans van de Putt, van Antwerpen hoedekraemer oud
27 jaren 3 ans** wonende bij de Verkenssluys*** geen ouders hebbende****
ter eenre ende Saerken de Sadelaer van Eemden***** oud 22 jaren
wonende bij de Oude Kerk geen ouders hebbende**** geassisteert
met Abraham de Sadelaer hare broeder ter andere zijde

[getekend: Hans vande Putt, Sara de Sadelaere]
[linkermarge: Hans van de Putt
de geboden tEmden****** / te laten gaen]

* 11 mei 1613
** in deze periode werd in de ondertrouwinschrijvingen aangegeven hoe lang de betrokkene al in Amsterdam woonde; indien dit relatief kort was, diende het voorgenomen huwelijk ook in de voorafgaande woonplaats afgekondigd te worden, zodat eventuele bezwaarhebbenden daar ook tijdig op de hoogte wwaren om hun bezwaren in te dienen; in dit geval verbleef Hans van de Putt dus 3 jaar in Amsterdam en was er daarom geen reden om hem ook in Antwerpen zijn huwelijksvoornemen te laten afkondigen
*** Varkenssluis: brug tussen Damstraat en Nieuwe Doelenstraat
**** beiden hebben aangegeven dat hun ouders niet meer in leven waren; dit werd echter soms ook beweerd ondanks het feit dat de ouders feitelijk nog leefden. Indien de ouders nog in leven waren, dienden deze ook toestemming te verlenen, hetgeen gezien de genoemde herkomstplaatsen van beiden nogal wat tijd in beslag zou nemen; soms werd daarom beweerd dat ze niet meer leefden, omdat dit vanwege de afstand toch lastig controleerbaar was
***** tegenwoordig: Embden
****** Dit duidt er dus (zie ook de opmerking onder **) dat de aanstaande bruid relatief kort in Amsterdam woonde (er staat bij haar ook geen veblijfsduur genoteerd) en dus haar huwelijksvoornemen ook in de kerk in Embden te laten afkondigen en bewijs te leveren dat de afkondigingen aldaar geen bezwaren tegen het huwelijk hadden opgeleverd. 

Veel dank René voor de transcriptie en de uitleg. Zeer boeiend! Het verbaast me dat Sara de Sadelaere uit Embden omdat haar naam veel voorkomt in de regio Gent, Belgie. Zou jij ook weten wat er bedoeld wordt met 'broer van andere zijde'? Alvast dank, groet, Marc

Dag Marc,

Er was indertijd veel migratie vanuit Emden naar Amsterdam. Bovendien kende Emden een grote Vlaamse populatie omdat vele Vlaamse en Brabantse protestanten medio 16e eeuw naar deze plaats vluchten. Voor de grote invloed van de Republiek, zie ook het stukje Geschiedenis op Wikipedia hierover: https://nl.wikipedia.org/wiki/Emden_(Nedersaksen)

Wat betreft broeder ter andere zijde: dit moet je los van elkaar lezen. De getuige is gewoon haar broer. De tekst 'ter andere zijde' wijst op het feit dat zij een van de twee partijen is in dit huwelijk, het slaat terug op de laatste woorden achter de gegevens van de aanstaande bruidegom (ter eenre ... ter andere zijde).

Zeer veel dank voor deze toelichting René! Ik heb de ondertrouwakte van deze broer Abraham de Sadelaer gevonden. Zou jij zo goed willen zijn om te zien of hier ouders in worden vermeld? Alvast dank en groet.